Wat als een robot écht naar je luistert? Bij Visio onderzoeken we wat de inzet van sociale robots kan betekenen voor mensen met een visuele én verstandelijke beperking. Het doel: meer zelfstandigheid én meer ruimte voor persoonlijke verhalen.
Vanuit het project “Robotica”, mede mogelijk gemaakt door de Visio Foundation, onderzoekt Visio of sociale robots kunnen bijdragen aan het dagelijks welzijn van cliënten. De vraag die centraal staat: kunnen sociale robots emotionele ondersteuning bieden?
Visio heeft samen met cliënten onderzocht op welke momenten zij nu hulp nodig hebben, maar graag zelfstandiger willen zijn. Ook hebben wij gekeken naar veelvoorkomende hulpvragen in de zorgdossiers. Uit dit onderzoek zijn diverse samenwerkingen en projecten voortgekomen.
Technologie met gevoel
In 2024 is een samenwerking opgezet met de Hogeschool Utrecht. Studenten en onderzoekers van het lectoraat Smart Systems for Healthy Living onderzoeken de meerwaarde van sociale robots voor mensen met een visuele én verstandelijke beperking. Vervolgens zijn twee kleinschalige projecten gestart, met financiering vanuit ZonMw (via Visio) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) (via de Hogeschool Utrecht).
Een van deze projecten betreft de inzet van de SAMbuddy: een vertelknuffel die cliënten uitnodigt iets te delen over hun dag, geïnspireerd op de “Geef me de 5”-methodiek.
SAM stelt eenvoudige vragen als “Wat heb je gedaan?”, “Met wie was je?” en “Hoe ging het?” – en laat gebruikers hun antwoorden inspreken. De eerste reacties van cliënten zijn veelzeggend. Reacties als “SAM luisterde echt naar me” en “Mag ik hem houden?” laten zien dat technologie op een laagdrempelige manier verbinding kan creëren en ruimte geeft aan het persoonlijke verhaal.
Samen leren in de praktijk
Naast de samenwerking met de Hogeschool Utrecht, werkt Visio aan een project bij Visio De Blauwe Kamer in Breda, waar mensen met een visuele én verstandelijke beperking kunnen wonen, begeleiding en een dagprogramma krijgen. Hierbij heeft een client, samen met zijn netwerk (broer, vrijwilliger, gedragswetenschapper en begeleiders), een sociale robot ter beschikking gekregen als “maatje”. Het doel van dit project is om kennis en ervaringen op te doen en te verkennen hoe sociale robots in de praktijk het verschil kunnen maken. Hierbij wordt nauw samengewerkt met andere zorgorganisaties zoals Middin, Amarant en De Schutse, met steun van zorgkantoor CZ en technologiepartner Robot Ctrl.
Vooruitkijken naar 2025
De voorlopige resultaten van deze projecten zijn hoopgevend en bieden volop aanknopingspunten voor vervolgprojecten op het gebied van robotica. Visio blijft zich inzetten voor technologische innovatie met impact: technologie die vertrekt vanuit de behoeften van cliënten en samen met zorgprofessionals, onderzoekers en partners verder wordt ontwikkeld.
