Faruk (33 jaar) is geboren en getogen in Zaandam. Hij groeide op in een typisch arbeidersgezin, met een hardwerkende vader en een lieve zorgzame moeder. Net zoals de meeste tieners twijfelde hij over zijn studie. Hij koos uiteindelijk voor rechten. Inmiddels is hij advocaat. Ook is hij een echtgenoot, en vader van drie kinderen. Faruk is slechtziend, en er is een grote kans dat hij helemaal blind wordt.
Faruk heeft Retinitis pigmentosa (RP). Bij deze oogaandoening sterven de staafjes eerder af en wordt in het netvlies een schadelijk pigment afgezet. Het gezichtsvermogen van iemand met RP wordt gedurende tientallen jaren geleidelijk minder. “Toen ik ongeveer een jaar of vier was, merkte mijn omgeving op dat ik minder zag. Toen was het nog niet duidelijk dat het serieus was en dachten ze dat het opgelost kon worden met een bril. Dat bleek niet zo te zijn. Tot op de dag van vandaag is mijn zicht achteruitgegaan en ik zie nu nog ongeveer 5%. Het is heel lastig uit te leggen wat ik nog zie. Ik zeg altijd: ‘ik zie veel minder dan mensen denken, maar ook veel meer dan mensen denken’. Ik heb nu vooral vlekken in mijn gezichtsveld. In de ene vlek zie ik iets beter dan in de andere vlek," aldus Faruk.
Ondersteuning door Koninklijke Visio
Sinds groep 4 van de basisschool wordt Faruk ondersteund door Visio. Dat was in het begin een dubbel gevoel, legt hij uit: “Aan de ene kant ben ik iemand die zoveel mogelijk regulier wil meedraaien en zo min mogelijk blijk wil geven van mijn slechtziendheid. Aan de andere kant heb ik hulpmiddelen nodig. In het begin vond ik dat lastig. Maar ik werd altijd goed geholpen door Visio.”
Faruk deed de basisschool op het regulier onderwijs. Het voorgezet onderwijs deed hij op een speciale school voor kinderen die slechtziend en blind zijn. “In die tijd nam ik een beetje afstand van Visio. Ik was puber, dan wil je alles op eigen houtje doen. Maar de deur stond altijd open. Later, toen ik koos voor de studie rechten, heb ik dus ook weer aangeklopt bij Visio. Zij hielpen mij met de kleinste dingen. Zo wezen ze op mijn recht op 100% tijdsverlenging bij tentamens. En toen ik advocaat werd, hielpen zij mij met een programma waarmee ik brieven omzet in Word-documenten. Die tips waren heel handig. Met mijn ambulant begeleider van toen heb ik nog steeds contact.”
Een toegankelijke werkplek
“Het beeld van rechten is natuurlijk die hele dikke wetboeken met kleine lettertjes”, gaat Faruk verder. “Maar de technologie is, en was toen al, heel ver. Al mijn boeken werden aan mij voorgelezen via spraaksoftware. Mijn hbo-rechten deed ik door middel van thuisstudie. En het klinkt misschien gek, maar door de coronacrisis kon ik ook mijn master thuis doen. Dit was voor mij een voordeel, omdat ik daar alle technologie had die ik nodig had. En de uitdagingen die bij reizen komen kijken, waren er ook niet.”
Na zijn master is Faruk voor zichzelf begonnen als advocaat ondernemer. Het creëren van een toegankelijke werkplek heeft hij dan ook zelf in de hand. “Ik heb eigenlijk een standaard Apple computer, en daarop gebruik ik vergroting en spraaksoftware. Alles moet digitaal zijn. Fysiek lezen, dat gaat gewoon niet. Ook niet als de teksten worden vergroot. Dan wordt het wel een hele dikke wettenbundel,” lacht Faruk.
Focus op wat wél kan
Er komt een tijd dat Faruk niets meer ziet, maar dat houdt hem niet tegen. “Ik ben een doorzetter, een vastberaden persoon. Oké, misschien een beetje koppig soms, maar dat heeft me gebracht waar ik nu ben. Het vooruitzicht dat ik straks misschien niets meer zie, is voor mij nooit een reden geweest om het niet te proberen. Ik kijk altijd naar wat er wél kan!”
Dat is iets wat Faruk wil meegeven aan kinderen en jongeren die slechtziend of blind zijn. “Je moet je geen beperkingen opleggen door jezelf te vergelijken met mensen die de beperking niet hebben. Iedereen heeft wel wat! Er zijn genoeg dingen die jij wel kan.” Faruk is het levende bewijs: slechtziend en succesvol zijn in het werk gaan heel goed samen!
Foto van Faruk, hij zit aan een bureau in een kantoor met een blauw pak aan.