Zelfstandig buitenspelen met vriendjes en vriendinnetjes is voor sommige slechtziende en blinde kinderen best een uitdaging. Zo ook voor de twaalfjarige Huang. Hij is slechtziend door zijn albinisme, heeft Nystagmus (wiebelogen) en ziet zo’n 10 à 15 procent. Tot voor kort durfde hij niet alleen zijn wijk door om met vriendjes te spelen, maar sinds de training Oriëntatie en Mobiliteit gaat hij zelfverzekerd op pad. “Ik zoek mijn vriendjes nu meer op”, vertelt Huang in gesprek met Koninklijke Visio.
Stimuleren om zelfstandiger te worden
“Ik merkte dat Huang altijd samen met ons ergens heen wilde en aan onze hand liep”, aldus moeder Mariska. “Dat is natuurlijk prima, maar het viel me wel op dat klasgenootjes dat niet meer deden. Ik probeerde hem te stimuleren om soms zelfstandig de route naar een vriendje te vinden, maar dat weigerde hij.”
Hoewel Mariska hier goed met Huang over kan praten, weten ze niet goed hoe ze zijn weg naar zelfstandigheid moeten aanpakken. Dus schakelen ze de hulp van Visio-ergotherapeut Jolanda in. Zij begeleidt Huang al jaren en adviseerde de training Oriëntatie en Mobiliteit.
“Eerst had ik er geen zin in, maar het werd steeds leuker”
Huang zit in eerste instantie niet echt te wachten op deze hulp. “Ik had er geen zin in”, vertelt hij. “Maar toen we het eenmaal gingen doen werd het steeds leuker. Ik vond het uiteindelijk wel fijn om wat hulp te krijgen.”
Spelenderwijs probeert Jolanda Huang zelfvertrouwen te geven. “Het begon met speurtochten en spelletjes, maar het werd steeds serieuzer. Eerst wandelden we naar opa en oma en vriendjes die dichtbij wonen”, aldus Huang. “Ook kleurden we een plattegrond in van de wijk. Daarop is te zien wat water is en waar voetpaden zijn. Ik woon namelijk niet in de beste wijk voor mobiliteit. Alles lijkt op elkaar en er zijn heel veel kronkelwegen.” Mariska vult aan: “Eigenlijk verdwaalt iedereen hier altijd.”
“Huang is bijdehand genoeg om meer te kunnen”
Jolanda legt uit dat Huang het lastig vond om herkenningspunten te bedenken. “Daarom heb ik die kaart geprint, daar staan herkenningspunten op. We zijn samen zijn wijk doorgegaan en hij snapte al best goed hoe hij de kaart moest lezen. Sommige kinderen probeer ik een vaste route uit hun hoofd te laten leren. Maar Huang is bijdehand en handig genoeg om meer dan dat te kunnen. Zo is hij bijvoorbeeld een kei in het herkennen van alle containers in de omgeving”, vertelt ze lachend.
Zelfstandig fietsen
Huang gaat volgend jaar naar de middelbare school. “Dat vind ik wel spannend, maar ook leuk want daar hebben we meer vakken. En daar ben ik wel aan toe.”
Hoewel zijn ouders eerst twijfelden of hij ooit zelfstandig zou kunnen fietsen, bewijst hij ze het afgelopen jaar het tegendeel. Onder de begeleiding van Jolanda maakt hij enorme sprongen. “Ik heb zelfs meegedaan aan het Verkeersexamen. Mijn vader fietste mee, maar ik fietste wel op mijn eigen fiets .” Hij weet nog niet of hij zelfstandig naar zijn middelbare school zal fietsen. “Mijn vader werkt in de buurt dus die fietst waarschijnlijk wel met me mee. De school zit heel dichtbij, ik kan ook deels fietsen en deels lopen.”
Het openbaar vervoer is ook een optie. “Meestal is dat de stap die hierna aan bod komt in de training, maar Huang is daar al heel handig in”, legt Jolanda uit. “Tijdens een vakantie in Londen snapte ik het openbaar vervoer al beter dan mijn moeder. Daar gebruik ik apps voor”, vult Huang trots aan.
“Ik zoek mijn vriendjes meer op”
Mariska en haar man Martijn merken een groot verschil sinds de training. “Hij heeft gigantisch veel geleerd. Hij ging eerst nergens heen zonder ons. Als hij buiten met vriendjes aan het spelen was en zij naar huis gingen, dan belde hij ons helemaal in paniek op. Hij stond soms dan gewoon op de hoek van de straat, maar wist niet hoe hij thuis moest komen.”
“Hij kan nu zo leuk met z’n vriendjes meespelen. Iemand die buiten de wijk loopt, die wilde laatst boodschappen halen voor zijn moeder. Huang kan dankzij de training dan gewoon mee, ook al zijn het andere wegen. Dat vergroot zijn wereld enorm.” Huang bevestigt dit: “Ik zoek mijn vriendjes nu meer op. Ik loop gewoon naar hun huis om te vragen of ze thuis zijn.”
Leren vertrouwen als ouder en als kind
Mariska moest haar bezorgdheid soms opzij zetten tijdens de training. Want niet alleen Huang, maar ook zij vond het spannend als hij alleen op pad ging. “Het is niet alleen de weg leren vinden, maar ook leren vertrouwen”, vertelt ze. “Op elkaar. Als je elkaar niet vertrouwt, dan kom je helemaal nergens”, vult Huang haar aan. “Daar heeft Jolanda een grote rol in gespeeld. Want ik vond veel nog best eng.” “Ik ook”, vult Huang zijn moeder opnieuw aan.
“Als je het als ouder spannend vindt, dan heeft je kind dat door”, legt Jolanda uit. “Dat is bijna bij alle gezinnen waar ik kom. Je wil dat een kind meer zelfvertrouwen heeft, maar dat ontstaat pas als je zelf ook vertrouwen hebt in je kind.”
En dat vertrouwen is er nu. Mariska is trots. “Jij ook Huang?”, vraagt ze aan haar zoon. “Ja en Jolanda volgens mij ook”, antwoordt hij.