Van 27 januari t/m 3 februari vindt de vierde editie van de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam plaats in het Muziekgebouw & Bimhuis: 8 dagen, 25 strijkkwartetten, 40 concerten. Een van die concerten is wel een heel bijzondere. Op vrijdag 2 februari staan 11 slechtziende en blinde amateurzangers samen op het podium met twee strijkkwartetten: het Belinfante Quartet en het Karski Quartet. Tijdens de voorstelling "Trust" komen verschillende muzikale werelden samen.
Yasmin Hilberdink
Yasmin Hilberdink is creatief directeur van de Strijkkwartet Biënnale, een tweejaarlijks festival waar internationale strijkkwartetten hun talent laten horen. Een strijkkwartet bestaat standaard uit vier muzikanten: twee violen, een altviool en een cello. “Er zijn heel veel strijkkwartetten op deze wereld. Ik wilde ze een plek geven en de kunstvorm bij een breder publiek bekend maken.”, vertelt Yasmin.
Daarom kwam ze met het idee voor de Strijkkwartet Biënnale, waarvan de eerste editie in 2018 was. “Je moet het zien als een soort Lowlands, waar veel verschillende groepen optreden. Dat is hier ook het geval”, zegt ze lachend. Naast concerten kun je tijdens het festival Coffee talks, lezingen en masterclasses bezoeken.
Verschillende muzikale werelden
Yasmin heeft zelf een oogaandoening. “Deze ontdekte ik pas na mijn veertigste,” vertelt ze, “toen nam ik bepaalde dingen ineens anders waar.” Het bleek een genetische aandoening te zijn waarbij haar gezichtsveld van buiten naar binnen steeds smaller wordt. Yasmin vroeg zich af wat ze vanuit het festival kunnen doen om slechtziende en blinde mensen beter te bereiken en enthousiast te maken voor de muziek. Daarnaast wilde ze de strijkkwartetten ervan bewust maken dat er muziekliefhebbers zijn buiten de concertzalen om. Vanuit die gedachte is de samenwerking met Koninklijke Visio ontstaan.
Dit begon met een workshop waar jonge kwartetten samenwerkten met een groep slechtziende en blinde amateurzangers. Het verkennen van elkaars muzikale wereld, was een bijzonder proces, vertelt Yasmin: “Musici zijn gewend om bladmuziek te lezen, maar voor slechtziende en blinde musici is dit natuurlijk niet mogelijk. Hoe communiceer je dan met elkaar? Hoe wordt het een geheel. Dat proces was zo ongelooflijk mooi. Wat daaruit voortkwam was artistiek gezien zo indrukwekkend en zo tastbaar. Na een tweede workshop stond het vast: we moeten dit op het podium laten zien!”
Vertrouwen
De naam van de voorstelling is Trust Yasmin legt uit dat dit eerst alleen een werknaam was, maar uiteindelijk de lading precies dekte. “Vertrouwen is de onderling verbindende gedachte. Voor mensen met een visuele beperking is vertrouwen in de mensen om je heen erg belangrijk. Maar ook voor strijkkwartetten speelt vertrouwen een belangrijke rol. In een strijkkwartet heb je geen dirigent. De vier musici stemmen alles heel goed op elkaar af om het exact en zuiver te laten klinken. Ze moeten op elkaar kunnen bouwen. Net zoals de slechtziende en blinde zangers moeten kunnen bouwen op de strijkkwartetten.”
Het stuk Trust is geschreven door componist Matijs de Roo, die al de nodige ervaring heeft met slechtziende en blinde musici. Hij wist wat zou werken en hoe ze het best met elkaar moesten communiceren. Voor de strijkkwartetten had hij de muziek uitgeschreven, voor de zangers bedacht hij vindingrijke aanwijzingen. Yasmin vertelt dat deze aanwijzingen toch niet altijd duidelijk genoeg waren. “Daarom ging hij samen met de zangers op zoek naar wat wel werkt. Met de input van de zangers en de kennis van Matijs is het echt een tailor made stuk geworden, aangepast op de behoeften van de zangers.”
Een verhaal dat iedereen moet horen
Yasmin is meer dan trots op deze samenwerking. “Ik ben erachter gekomen dat veel van de zangers zichzelf wel eens afvragen hoe ze in deze samenleving kunnen meedraaien met hun beperking, hoe ze kunnen bijdragen. In dit project speelde dat geen rol, er waren geen drempels. Iedereen was gelijkwaardig aan elkaar.” Dit stuk en ook de solo’s zijn tot stand gekomen door samen te ontwikkelen, te proberen en te oefenen. “Dit project vertelt een bijzonder verhaal. Een verhaal dat iedereen zou moeten horen.”
Trust laat zien dat een beperking geen belemmering hoeft te zijn. Moed, onderling vertrouwen, geduld, communicatie en liefde voor muziek zijn de ingrediënten voor deze bijzondere voorstelling. Een voorstelling waarin muzikale werelden samenkomen. Een inclusieve kunstbeleving waar echt iedereen van kan genieten.
Informatie en kaarten bestellen: er zijn nog enkele kaarten beschikbaar
Locatie: Bimhuis/Muziekgebouw Amsterdam
Datum: vrijdag 2 februari
Tijd: 17.00 uur tot 18.15 uur