De Erkenningscommissie Gehandicaptenzorg van Vilans heeft onlangs de interventie Kwaliteit in Communicatie (KiC) erkend met “eerste aanwijzingen voor effectiviteit”. De interventie zet in op het beter communiceren met kinderen en volwassenen met een (aangeboren) beperking in horen én zien (doofblindheid) in combinatie met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand. Dit door het versterken van de competenties van communicatiepartners.
De communicatievormen van mensen met een (aangeboren) beperking in horen én zien zijn voor mensen zonder zintuiglijke beperkingen niet altijd goed te begrijpen. Hierdoor kunnen mensen met een beperking in horen én zien problemen hebben in het aangaan en volhouden van contact. Als gevolg daarvan kunnen zij in zichzelf keren of onbegrepen gedrag laten zien.
Scholing en video-feedback
KiC versterkt daarom de communicatiecompetenties van communicatiepartners, zoals begeleiders, familieleden of leerkrachten. De interventie bestaat uit een scholing voor alle communicatiepartners en individuele coaching door video-feedback van enkele communicatiepartners. Dit aanbod wordt verzorgd door een KiC-communicatiecoach die de train-de-trainer-cursus KiC heeft gevolgd. KiC is ontwikkeld in een samenwerking tussen Bartiméus, Koninklijke Visio, Koninklijke Kentalis, de Rijksuniversiteit Groningen en de VU Amsterdam.
Afstemming en betekenisoverdracht
Tijdens de scholing formuleren de communicatiepartners hulpvragen die tot subdoelen leiden. In de eerste interventiefase gaat het om doelen die de afstemming verbeteren. Een doel kan bijvoorbeeld zijn om het initiatief van de ander met een beperking in horen én zien steeds te bevestigen door het initiatief te herhalen. In de tweede fase gaat het om doelen die over betekenisoverdracht gaan. Een doel in deze fase kan bijvoorbeeld gaan over het op zoek gaan naar de communicatieve betekenis van bepaald gedrag.
Onderzoek
In een promotieonderzoek dat uit meerdere studies bestond is de effectiviteit van de interventie onderzocht door herhaalde observaties bij kinderen en volwassenen met een beperking in horen én zien. De interventie bleek effectief voor alle deelnemers. Zij deelden vaker hun emoties, verwezen vaker naar iets of iemand en het merendeel van de deelnemers ging vaker de eigen gedachten delen met de communicatiepartner. Daarnaast hebben eerdere wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat video-feedback een effectieve methode is om interactie te verbeteren.
Oordeel Commissie
In het eindoordeel van de erkenningscommissie staat dat de commissie het mooi vindt om te zien dat de doelgroep van communicatiepartners actief heeft meegeholpen om de interventie vorm te geven. Zij waarderen het onderscheid tussen afstemming en betekenisoverdracht in de inhoudelijke uitwerking. Daarnaast prijzen zij de sterke onderbouwing.
Over de train-de-trainer-cursus
De cursus voor KiC-communicatiecoaches bestaat uit zes bijeenkomsten. Gedurende de looptijd van de train-de-trainer-cursus voert de KiC-communicatiecoach in opleiding de methode KiC uit.
Meer informatie en contactgegevens over de Methode Kwaliteit in Communicatie (KiC) zijn te vinden op de sites van Koninklijke Visio, Bartiméus en Koninklijke Kentalis.
Over het erkenningstraject
In de gehandicapten- en ouderenzorg zijn veel doeltreffende interventies ontwikkeld. Toch zijn ze voor professionals vaak moeilijk te vinden en te vergelijken. Het erkenningstraject geeft inzicht in goed onderbouwde en effectieve interventies
Ook een interventie laten erkennen?
Heb je een succesvolle aanpak of methodiek ontwikkeld voor de gehandicapten- of ouderenzorg? Is jouw interventie ook interessant voor anderen?