Eropuit met Ria en Yvonne: ervaringen en praktische tips

Een dagje eropuit gaan vergt best wat extra inspanning en voorbereiding als je slechtziend of blind bent. Niet gek als u zich daardoor laat tegenhouden, maar natuurlijk wel erg jammer. Visio-ervaringsdeskundigen Ria en Yvonne zijn allebei zeer slechtziend en delen hun ervaringen en tips voor een geslaagd dagje weg. “Als je het niet probeert, dan weet je het ook niet", luidt hun advies.  

Yvonne (66) weet vanaf haar 21ste dat ze Retinitis Pigmentosa (RP) heeft. “Tot mijn 46ste heb ik gewoon gewerkt, dat lukte daarna niet meer. Ik heb gerevalideerd bij Visio Het Loo Erf en was opzoek naar leuk vrijwilligerswerk. Zo kwam ik als buddy en ambassadeur bij Visio terecht, waar ik onder andere help bij de
begeleiding van nieuwe cliënten.” 

"Een rookie in blinden- en slechtziendenland

Ria (67) is pas zeven jaar slechtziend. “Ik ben in vergelijking met Yvonne een rookie in blinden- en slechtziendenland. Tot mijn zestigste heb ik voor de klas gestaan. Tot mijn oogzenuwen ontstoken raakten en ik binnen drie maanden zeer slechtziend werd. Ik zie nu met een oog 3% en met de ander 1%.”  

Ria had het er heel moeilijk mee dat ze plotseling haar werk kwijtraakte. “Ik wilde me weer dienstbaar maken, dus gaf ik me op als buddy bij Visio.” Ook pakte Ria haar hobby's langzaam weer op. “Ik heb altijd gedanst en wilde daar graag weer mee beginnen. Zo heb ik in het Oogcafé in Schagen al een volksdansles gegeven en een workshop salsadansen georganiseerd.” 

“Bel een museum om te vragen of ze een audiotour hebben” 

Zowel Ria als Yvonne probeert alles uit het leven te halen en bezoeken graag musea en theater. De voorbereiding voor zo'n uitje is essentieel, vindt Yvonne. “Je kan online al onderzoek doen naar de toegankelijkheid van een locatie. Soms maak je misschien een spontaner bezoek, bijvoorbeeld op vakantie. Maar ook dan kan je een locatie even bellen.” Ria vult aan: “Ik bel musea bijvoorbeeld altijd van tevoren om te vragen of ze een audiotour beschikbaar hebben. Ook neem ik altijd mijn herkenningsstok mee. Eigenlijk heb ik die niet echt nodig als ik met een groep ben, maar ik merk dat mensen dan meer rekening met je houden.” 

Zo is Ria vorig jaar naar het Cobra Museum voor Moderne Kunst in Amstelveen geweest, waar er veel rekening met haar gehouden werd. “Ik heb ze van tevoren gebeld, waardoor onze gids goed voorbereid was. Ik mocht bijna met mijn neus boven op de kunst staan, in tegenstelling tot de rest van de groep. Daar heb ik echt gigantisch van genoten. Als ze niet weten dat je komt, dan kunnen ze dat soort maatregelen ook niet nemen.” 

Yvonne heeft gemerkt dat musea voor haar vooral interessant zijn als ze ook dingen mag voelen. “Ik heb een dusdanig beperkte visus, dat ik niets meekrijg van schilderijen zonder uitleg. Ik bezocht vorig jaar een museum waar we een heel enthousiaste gids hadden. De dame had zich uitermate goed voorbereid op mijn komst, maar alsnog bleef er weinig bij mij hangen. Het is voor mijn ervaring dus echt essentieel om ook dingen te mogen aanraken.” 

Praktische voorbereiding 

Ria wandelt graag in de natuur. Ook dan is het handig om voorbereid op pad te gaan. “Ik wil weten wat voor terrein het is, zodat ik rekening kan houden met wat voor stok ik meeneem. In de duinen heb je namelijk weinig aan een stok met een balletje", lacht de ervaringsdeskundige.  

Naar het theater 

Voor Yvonne ging er onlangs een wereld open toen ze Stichting Komt het Zien ontdekte. Zij maken theaterbeleving mogelijk voor mensen met een visuele beperking, dankzij live audiodescriptie en meet & feel. “Vooraf aan een theatervoorstelling krijg je een link met alle informatie over het verhaal, het decor en de acteurs. Zo kan je je echt goed voorbereiden. Bij de meet & feel voor een voorstelling laten de acteurs hun stemmen horen en mag je sommige kostuums voelen.” 

Met een maatje mee 

Zowel Ria als Yvonne vindt het bij veel uitjes toch wel prettig om een ziend maatje mee te nemen. “Een maatje zorgt er niet alleen voor dat je ergens makkelijker komt, maar kan je ook op dingen in een museum wijzen. Als ik dat alleen zou moeten doen, dan krijg ik niet genoeg mee.” In het geval van Ria en Yvonne zijn dat vaak hun echtgenoten, maar niet iedereen heeft die mogelijkheid. “Daarom is het mooi dat organisaties zoals de Zonnebloem en Humanitas maatjesprojecten hebben, waarbij mensen gematcht worden om samen op pad te gaan.” 

Oogcafé 

Hun tips voor mensen die het nog spannend vinden om zelfstandig op pad te gaan of niet weten wat ze kunnen ondernemen? “Bezoek een Oogcafé, zo ontmoet je ook meteen andere mensen met een visuele beperking. De Oogvereniging organiseert ook regelmatig leuke uitstapjes!” 

“Als je het niet probeert, weet je het ook niet” 

Maar helemaal onbezorgd op pad gaan is een illusie. “Er zijn altijd verrassingen en daar moet je een dikke huid voor kweken", aldus Ria. “We leven nou eenmaal wel in de ziende wereld. Hoe vaak ik wel niet tegen een glazen deur aangelopen ben.” 

Toch moedigen ze anderen aan om nieuwe dingen te proberen en zich niet te laten tegenhouden door tegenslagen. “Als je het niet geprobeerd hebt, dan weet je het ook niet", vindt Yvonne. “En durf om hulp te vragen”, zegt Ria. “Ik heb echt gemerkt dat mensen bereid zijn om je te helpen.” 

Vorig jaar stonden Ria en Yvonne, samen met collega-ervaringsdeskundige Rachel in het Noord-Hollands Dagblad met hun inspirerende verhaal. "Je leven houdt niet op als je visueel beperkt of blind wordt", vertelden zij de krant. 


Links: Ria, rechts: Yvonne