Leestraining bij Hemianopsie
Een gezamenlijk project van Visio, Bartiméus en de Rijksuniversiteit Groningen
2019-2024
In 2017 waren er in Nederland zo'n 645.900 mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Eén van de meest voorkomende gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel achter in de hersenen, zoals bij een beroerte of hersenbloeding, is blindheid voor een deel van het gezichtsveld. Wanneer hierbij sprake is van blindheid voor de linker- of rechterhelft van het gezichtsveld, spreken we van hemianopsie. Mensen met hemianopsie ervaren vaak leesproblemen, zoals langzamer lezen, meer leesfouten maken, sneller moe worden en de tekst minder goed begrijpen. Aangezien lezen een grote rol speelt bij allerlei dagelijkse taken kunnen leesproblemen een grote impact hebben op het dagelijks leven.
Vistra en Geroteerd lezen
In het project "Leestraining bij Hemianopsie" wordt de effectiviteit van twee leestrainingen onderzocht: Vistra en Geroteerd lezen. Het doel van Vistra is dat iemand met gezichtsvelduitval leert om compenserende oogbewegingen tijdens het lezen te maken, zodat minder hinder van de gezichtsvelduitval wordt ervaren. Het idee achter de leestraining Geroteerd lezen is dat mensen met hemianopsie een tekst makkelijker kunnen lezen wanneer deze met een bepaalde hoek linksom of rechtsom gedraaid wordt. De optimale hoek wordt bepaald op basis van een gezichtsveldmeting en mensen leren deze techniek zelf toe te passen.
Opzet
De opzet van het onderzoek maakt het mogelijk het effect van deze trainingen ten opzichte van een controlegroep te meten, maar ook het effect van de trainingen onderling te vergelijken. Ook zal het onderzoek meer inzicht geven in de leesstrategieën van mensen met hemianopsie. Met behulp van een follow-up meting na een aantal maanden wordt onderzocht of eventuele effecten ook blijvend zijn.
Resultaat
Het project resulteert uiteindelijk in onderbouwde kennis over de effectiviteit van twee leestrainingen voor mensen met hemianopsie. Het uiteindelijke doel is dat mensen met hemianopsie makkelijker kunnen lezen, met behulp van een training die bij hen past.
Promovendus: Sarah Tol, s.tol@rug.nl
Projectleider: Gera de Haan, geradehaan@visio.org
Projectmanager: Annette Bootsma, annettebootsma@visio.org
Volledige titel: “Compensatoire saccadische leestraining voor mensen met homonieme hemianopsie – een randomised controlled trial”
ZonMw-InZicht 60-00635-98-222
Meer informatie
- Lees meer over de leestraining Hemianopsie Vistra
- Vaak hebben mensen met hemianopsie moeite om goed overzicht te krijgen van de omgeving. Voor een beter overzicht in het verkeer is er de mobiliteitstraining Inzicht Hemianopsie
Betrokken personen en organisaties
- Koninklijke Visio
- Rijksuniversiteit Groningen
- Bartiméus
- Sarah Tol
- Gera de Haan
- Joost Heutink
- Annette Bootsma
- Evert Veldman
- Kerstin Spielmann
- Jan Koopman
- Gerard de Wit