Maart staat bij Koninklijke Visio in het teken van vrijwilligers. Vrijwilligers zijn onmisbaar, niet alleen voor organisaties, maar ook voor de samenleving. Peter van den Akker (62) weet dat als geen ander. Ondanks zijn slechtziendheid zet hij zich al jaren in als vrijwilliger. Hij deelt zijn verhaal over hoe hij zijn weg vond, hoe hij zich voorbereidde op de toekomst bij Visio Het Loo Erf en wat vrijwilligerswerk voor hem betekent.
Van horecaondernemer naar vrijwilliger
Peter is een bezige bij. Stilzitten past niet bij hem. Jarenlang runde hij met passie een eigen horecabedrijf, totdat hij rond zijn veertigste problemen kreeg met zijn zicht. De diagnose PXE (Pseudo Xanthoma Elasticum) veranderde alles. Zijn zicht verslechterde langzaam maar gestaag. Inmiddels ziet hij met zijn linkeroog nog maar 1% en met zijn rechteroog 16%.
De gevolgen waren groot. “Mijn eigen bedrijf heb ik moeten verkopen, omdat het niet meer ging,” vertelt Peter. “Autorijden kon lange tijd nog wel, maar op een gegeven moment wilde ik niet meer. Ik was veel te bang om een ongeluk te veroorzaken.” Ook kleine, alledaagse dingen werden lastiger. “Gezichten herkennen? Dat lukt me eigenlijk niet meer.”
Maar stilzitten? Dat nooit. Toen Peter stopte met werken, wist hij meteen: ik wil iets blijven betekenen. Hij vond een nieuwe invulling in vrijwilligerswerk.
“Ik wilde niet thuis op de bank blijven zitten”
Peter kwam in contact met een natuurcentrum bij hem in de buurt. Daar kreeg hij alle ruimte om op zijn eigen manier bij te dragen. Inmiddels schenkt hij er elke maandag koffie voor een vaste groep bezoekers en helpt hij mee waar dat kan.
Later werd hij ook benaderd door een cultureel centrum in zijn dorp. “Daar zorg ik bijvoorbeeld dat de voorraden op orde zijn en heb ik contact met leveranciers.” Dankzij zijn jarenlange horeca-ervaring weet hij precies wat er nodig is. Sommige taken moest hij aanpassen vanwege zijn zicht, zoals het bedienen van een kassa. “Maar er is altijd wel iemand die even kan helpen als het nodig is.”
Zijn inzet blijft niet onopgemerkt. Onlangs werd hij gevraagd om bij een voetbalclub vrijwilligerswerk te doen. “We zijn nu aan het kijken wat ik daar zou kunnen betekenen. Maar ik heb tijdens mijn revalidatietraject ook geleerd: je energie moet in balans zijn. Ik heb de neiging om te veel hooi op mijn vork te nemen. Daar ben ik mij nu bewuster van. Dus ik moet kijken of het nu past.”
De stap naar intensieve revalidatie
In 2024 werd Peter doorverwezen naar Visio Het Loo Erf in Apeldoorn, de enige plek in Nederland waar mensen met een visuele beperking intensieve revalidatie kunnen volgen. De keuze om hieraan te beginnen, was niet eenvoudig. “Ik was vooraf erg sceptisch,” geeft hij eerlijk toe.
Toch besloot hij ervoor te gaan. “Als mijn zicht stabiel was gebleven, had ik het misschien niet gedaan. Maar ik wist dat mijn zicht verder zou verslechteren. Dat vooruitzicht maakte dat ik me goed wilde voorbereiden op de toekomst.”
De eerste dag van de observatieweek in Apeldoorn was spannend. “Ik zei tegen mijn broer: ‘Je kunt me vanavond weer ophalen, hoor.’ Maar die middag al wist ik dat ik wilde blijven. De sfeer is zo bijzonder. Er is zoveel begrip, zowel van het personeel als van de andere revalidanten.”
De revalidatie gaf Peter nieuwe handvatten. Zo leerde hij werken met spraaksoftware, waardoor hij nu zelfstandig zijn mail en agenda beheert. “Ik las vroeger altijd de krant, maar dat ging niet meer. Nu kan ik met voice-over weer artikelen luisteren.” Ook bij zijn vrijwilligerswerk komt deze techniek goed van pas: “Ik spreek nu alle orders voor de leveranciers in via mijn telefoon.”
De impact van het revalidatietraject is groot. “Ik zit nu veel beter in mijn vel dan een paar maanden terug. Ik voel nu rust en heb het gevoel dat ik voorbereid ben op de toekomst.”
Vrijwilligerswerk: gewoon proberen!
Voor Peter is vrijwilligerswerk meer dan alleen bezig blijven. “Het geeft me voldoening en het gevoel dat ik iets bijdraag.” Hij moedigt anderen aan om het ook te proberen. “Er zijn veel mensen die prima iets zouden kunnen, maar misschien twijfelen of ze het wel aankunnen. Ik zou zeggen: probeer het gewoon! Niet geschoten is altijd mis. Vaak kan er meer dan je denkt.”
Zijn tip? Zoek een organisatie die met je meedenkt en openstaat voor aanpassingen. “Ik heb bij beide organisaties waar ik werk duidelijk aangegeven: als het niet meer lukt, moeten jullie het eerlijk zeggen. Liever dat, dan dat ik een vijfde wiel aan de wagen ben.” Gelukkig is dat voorlopig niet aan de orde. “Sterker nog, ze denken juist mee. Ze staan bijvoorbeeld ervoor open dat ik in de toekomst meer computerwerk kan doen. Dat vind ik mooi: we blijven samen zoeken naar wat er wél kan.”
Wil jij ook vrijwilligerswerk doen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Kijk eens rond in je eigen buurt of neem contact op met een organisatie die bij je past. Wie weet ontdek je net als Peter hoe waardevol en leuk het kan zijn.
Meer weten over intensieve revalidatie bij Visio Het Loo Erf?
Kijk hier voor meer informatie.