In 2018 presenteerde Koninklijke Visio twee methoden voorbereidende topografie voor kinderen met een ernstige visuele beperking, te weten: “An en Jan” en “Waar ben ik?”. Het doel van beide methoden is dat genoemde kinderen sneller, effectiever en zelfstandiger topografische kaarten kunnen (leren) lezen.
Afgelopen jaar zijn beide methoden herzien. Aanleiding hiervoor waren onderzoek en voortschrijdend inzicht binnen de projectgroep, maar ook reacties en verbetersuggesties van leerkrachten die met de methoden werkten. De nieuwe versie van de lespakketten kent een forse uitbreiding van concrete materialen om de leerlingen meer plezier, variatie en oefening te kunnen bieden in de tactiele ervaringen op het bord. Daarnaast is het aantal lessen uitgebreid en zijn bestaande lessen geoptimaliseerd. De nieuw ontwikkelde materialen zijn tussentijds door ernstig slechtziende en blinde leerlingen getest.
An en Jan
An en Jan is een methode om kinderen met een ernstige visuele beperking meer inzicht te geven in het werken op schaal, het volgen van een route in het platte vlak en het werken met plattegronden. Stapsgewijs wordt de overgang gemaakt van het werken met concrete materialen naar het interpreteren van steeds abstractere informatie over een omgeving in het platte vlak, op een tactiel werkblad.
Het lespakket bestaat uit drie delen:
Deel 1: werken op het bord (ontwikkelingsniveau tweede helft groep drie).
Deel 2: de overstap van het bord naar tactiele werkbladen (ontwikkelingsniveau
tweede helft groep vier/eerste helft groep vijf).
Deel 3: lessuggesties ter ondersteuning van verschillende onderwerpen binnen het
rekenonderwijs (meerdere leerjaren).
An en Jan kan worden opgenomen in de leerlijn topografie van cluster 1. De methode is geschikt voor groep 3 tot en met 7 van het regulier en speciaal onderwijs (AOB-leerlingen).
Ook toepasbaar in rekenonderwijs
Dankzij de toevoeging van deel 3 is An en Jan toe te passen bij de diverse tactiele uitdagingen binnen het rekenonderwijs. Denk aan coördinaten, staafdiagrammen, omtrek en oppervlakte. De verschillende lessuggesties in de methode bieden uitdagende opdrachten tijdens rekenlessen en sluiten aan bij elke rekenmethode. Tevens lenen deze suggesties zich goed als pre- of re-teachingmateriaal.
Waar ben ik?
Waar ben ik? is het vervolg op deel 1 en deel 2 van An en Jan en gaat concreet in op de kaart van Nederland. Hierbij zijn de provincies uit het bord te nemen, zodat leerlingen de contouren kunnen aftasten. Op de provincies zijn dijken, natuurgebieden, rivieren en provincie- en landgrenzen voelbaar. Ook bij deze methode horen tactiele werkbladen. Zo wordt de overgang gemaakt van concrete objecten naar abstractere informatie over Nederland en haar provincies in het platte vlak. De leerling is zo goed voorbereid om te starten met de topografielessen van zijn klas met behulp van de methode “Op de tast… topo Nederland” van Dedicon.
Waar ben ik? is geschikt vanaf groep 5 van het speciaal en regulier onderwijs (AOB-leerlingen).
De herziene versies van An en Jan en Waar ben ik? zijn gefinancierd door de Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden (KSBS).
Bestellen
Binnen Visio Onderwijs heeft elke school en elk AOB-depot van beide methoden een compleet pakket ontvangen met een handleiding, theoretische verantwoording en alle materialen.
Andere belangstellenden die werken met zeer slechtziende en blinde kinderen kunnen de lespakketten bestellen in de Visio-webshop. Hier staat ook een mailadres vermeld voor vragen en meer informatie.