Plotseling blind worden hakte erin, maar Jos gaat weer volop de deur uit

Door Martijn Gort

“Mijn ervaringen met Koninklijke Visio zijn heel positief”, vertelt Jos Aarts. “Dat ik bijvoorbeeld heb geleerd hoe ik mijn telefoon kan gebruiken door ertegen te praten en een sprekende thermostaat in huis heb gekregen, heeft mijn leven makkelijker gemaakt. En ik heb onder begeleiding van Visio geleerd weer in mijn eigen stad te lopen. Dat is heel waardevol, zeker als je ziet hoe ik eraan toe was.”

Jos is in heel korte tijd blind geworden. “In twee maanden ging ik van goed zicht naar wat ik nu nog zie: alleen licht en donker. Ik ben behandeld voor macula degeneratie, maar daarbij is mijn centrale oogzenuw aangetast. Het gevolg is dat ik geen licht meer kan verdragen.” Na de verkeerd verlopen behandeling ging het zicht van Jos van dag tot dag verder achteruit. Tot hij in een winkel stond en ineens niets meer kon zien. “Ik heb in de winkel een kind omvergelopen en durfde toen niet meer te lopen. Ik ben naar huis gebracht en daar ben ik blijven zitten, stokstijf op de bank en met de rolluiken en alles potdicht.”

Zo kwam Jos maandenlang de deur niet meer uit. Een heel eenzame tijd, waarin hij zich schaamde over zijn toestand en te trots was om hulp te zoeken. De omslag kwam toen zijn dochter hem zei: "je kunt op de bank blijven zitten en huilen, of je kunt opstaan". Ook zijn ex-vrouw bekommerde zich om hem. "Toen de huisarts via hen uiteindelijk over mijn situatie hoorde, was hij verwonderd dat ik niet gebeld had om hulp te vragen. Maar je voelt je zo machteloos, zo leeg. Je weet niet wat te beginnen, je dúrft ook niks te beginnen.” Met hulp van de maatschappelijk werker van Visio is hij begonnen zijn leven weer op te pakken. “Dat zou nu ook mijn advies zijn aan mensen zoals ik: zoek meteen psychologische hulp.”

De eerste stap was de mobiliteitstrainer van Visio die bij hem aan huis kwam. “Esther en ik hebben menig uurtje door de stad gelopen, met de taststok waar ik me zo voor schaamde. En we hebben met de ijzeren hond geoefend, zodat ik later met een geleidehond zou kunnen lopen.” Die hond is er inmiddels en samen brengen ze veel tijd wandelend door. “We lopen samen naar de dagopvang en naar de fysiotherapeut en in het weekend lopen we bijvoorbeeld op de Sint Pietersberg.” Als voormalig postbezorger schrikt Jos niet terug voor een kilometertje meer.

Het trainen om met de visuele beperking in beweging te komen, ging stapje voor stapje, vertelt Jos. “We zijn begonnen met eerst maar eens in huis te leren lopen. Daarna ging het naar buiten tot aan het poortje voor mijn huis. Vervolgens zijn we gaan oefenen met naar de straat lopen en dan je huis weer terugvinden. En toen een blokje om. Zo heb ik langzaam maar zeker mijn vrijheid teruggevonden. Soms wil je dat het sneller gaat, maar het heeft nu eenmaal tijd nodig. Tegenwoordig vermijd ik nog wel drukke stukken, bijvoorbeeld als er markt is in de stad, maar het gevoel mijn huis niet uit te durven ben ik helemaal kwijt.”

Zijn leven nu beschrijft hij als “rustig, maar wel: goed”. Niet dat het altijd makkelijk is. Met de feestdagen bijvoorbeeld kan hij zich best weleens eenzaam voelen. En echt goed op niveau koken, zoals hij vroeger deed, dat lukt nog niet. Maar er is veel om van te genieten. Zoals zijn muziekverzameling. “Ik hou van hele diverse stromingen, van heavy metal tot zeer zware klassieke muziek en van André Rieu tot weet ik wat. Van sommige muziek kan ik gewoon huilen. Zet Nessun Dorma op en ik houd het niet droog.”